سنگ بنای فعلی تبریز به دوره ساسانیان و اشکانیان باز میگردد. البته در سنگ نبشته های تاریخی و الواح به جا مانده از ادوار مختلف تاریخ تبریز با وجود دارا بودن تمدن بسیار طولانی، چندین بار مورد تخریب توسط عوامل طبیعی مانند زلزله های سخت و حمله کشورگشایان، قرار گرفته است. گفته شده که اولین ساخت و ساز های نو ظهور توسط رواد از قبیله آزد که در بین یمنیان بسیار شهرت داشته، صورت پذیرفته که حاصل آن قصر ها و دیوار های بزرگ در شهر تبریز بوده است.
فرش و تابلوفرش دستباف در استان آذربایجان شرقی
شهر تبریز از نظر جغرافیایی از سوی شرق و جنوب شرقی در انتهای جلگه تبریز و از سوی شمال به کوه های عون بن علی و پکه چین، همچنین از شمال شرق به کوه های بابا باغی و گوزنی، از سمت شرق به گردنه پایان و از سوی جنوب به رشته کوه های سهند میرسد. این شهر به صورت یک چاله بزرگ بین کوه های مختلف است که از سمت غرب به شوره زار های تلخه رود یا آجی چای محدود و محصور شده است. در اطراف این شهر همچنین رودهای بیشماری گذر دارند.
رودخانه مهرانه رود، تلخه رود و … از جمله این شهر ها هستند. اقلیم این شهر خشک بوده که تابستان هایی گرم و خشک و زمستان هایی سرد دارد. گرمای تابستان های این شهر به ئلیل وجود کوه سهند بسیار کاهش مییابد. با وجود این اقلیم پرورش دام، درختان، چراگاه ها و باغات از جمله فعالیت های مردم این شهر به شمار میرود که در ادامه آن تغییرات وضعیت اقتصادی و معیشت مردم به دلیل وجود پتانسیل های اشتغال را خواهیم دید.
از سال 1286 در این شهر شهرداری تاسیس شد. مساحت محدوده این شهر 24451 کیلومتر مربع اعلام شده است. به دلیل آب و هوای خوب این شهر همواره مسیر مهاجرت بسیاری را فراهم نموده و همین زمینه تغییرات اجتماعی را در این شهر فراهم آورده است. نزدیکی به استان های شمالی، غربی و پایتخت، موقعیت استراتژیک فرهنگی، نظامی و اجتماعی را برای این شهر به ارمغان آورده است. وجود بناهای تاریخی متعدد و تاریخچه کهن از ویژگی های این شهر به شمار میرود.
این شهر در منطقه ای زلزله خیز قرار دارد که تا کنون این شهر را بار ها و بار ها لرزانده و در تاریخ به تخریب کامل شهر نیز اشاره شده است. در تاریخ 1158 خورشیدی بزرگترین زمین لرزه تبریز اتفاق افتاده است. البته این شهر به دلیل وجود گسل های اطراف و کمربند های لرزه خیز دائما در معرض حرکات زمین خواهد بود.
