در معرفی فرش دستباف طرح خطیبی هیچ جمله ای را یارای بیان زیبایی بی اندازه و اصالت این اثر و فرهنگ خفته در تار و پود آن نمیتوان یافت. بسیاری نام خطیبی را برگرفته از نام خانوادگی طراح و بافنده اصلی و برخی نیز علت نامگذاری آن را وجود خطیبه های دور فرش میدانند. اساتید بزرگ فرش بافی ایران حداقل یک اثر از طرح اصلی یا فرعی نقش خطیبی را در کارنامه خود دارند که وجه تمایز آن با سایرین ریز نقش های گل و غنچه یا رنگ بندی آن بوده است.
گذشته فرش نقش خطیبی و آغاز اجرای این طرح به دوره شکوه و اوج فرش دستباف ایرانی یعنی عهد صفویان باز میگردد. با وجود این تاریخ طولانی، این اثر نفیس در بین طرح های اصیل ایرانی بسیار پرطرفدار است. محل بافت فرش دستباف طرح خطیبی تبریز است و بافته های این شهر از دیرباز تا به امروز به کیفیت شهرت دارند. از طرفی نیز تنوع بالا در فرش نقش خطیبی تنها با وجود پایه و اساس ساختمان آن یعنی نوع خاص گره ها امکان پذیر بود.