فرش دستباف با توجه به طرفداران بی شماری که دارد، از جمله کالایی است که کسب اطلاعات در مورد آن برای همگان جذاب و لذت بخش است. این کالای نفیس در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته و در اندازه های مختلفی بافته میشود. فرش های دستباف هنری شگفت انگیز از مردمان پارس بوده و در دکوراسیون های سبک ایرانی و کلاسیک جایگاه ویژه ای دارد. ظرافت این هدیه ماندگار دقیقا همان چیزی است که علاقه مندان را به سوی آن دعوت میکند.
یک فرش دستباف ویژگی های متعددی دارد که به وسیله آن معرفی میشود. فرش های دستباف ایرانی در نقاط مختلفی از کشور بافته میشوند که هر منطقه ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد. نقشه ها، نوع بافت و گره ها، جنس نخ های چله و پرز، اندازه های فرش دستباف و … از مواردی است که در بررسی های فرش دستباف حائز اهمیت میباشد. در ادامه به معرفی هر یک از این ویژگی ها خواهیم پرداخت.
فرش ایرانی گذشته دور را به نمایش میگذارد که همین کالا به کشور های دیگر صادر شده تا جایی که 40 درصد از صادرات کل کشور را به خود اختصاص داده است. فرش دستباف ایرانی نمونه مناسبی برای جایگزینی صادرات غیر نفتی است. فرش ایرانی همچنین با ورود اسلام وارد عرصه جدیدی شد و نقش های آن متاثر از فضای ایرانی اسلامی به این سو، سوق داده شد. اما طرح های کلی فرش ایرانی در 19 دسته بندی عمده معرفی شده که در بخش های بعد تشریح خواهد شد.
نخ فرش دستباف
در بافت فرش دستباف اصلی ترین جز بافت نخ به شمار میرود. نخ هم در بدنه فرش و هم در اجرای نقش و نگار فرش دستباف مورد استفاده قرار میگیرد. نخ ها در چله فرش دستباف و پرز آن قرار گرفته و در نهایت تعیین کننده شکل فرش خواهند بود. نخ های چله حتما باید استحکام کافی برای سوار شدن نخ های پرز را داشته باشند. بنابراین محدودیتی در انتخاب آن ها وجود خواهد داشت که در ادامه کار به ما کمک خواهد کرد.
عموما از نخ های ابریشم، پنبه و پشم به منظور بر پا کردن چله استفاده میشود که این نخ ها استحکام و مقاومت لازم برای چله فرش را دارند. در پرز فرش دستباف نیز از نخ های ابریشم، کرک، پشم و یا ترکیب آن ها استفاده خواهد شد. نخ های ظریف به فرش دستباف ظاهری بسیار ظریف و زیبا هدیه میکند و ارزش اقتصادی آن ها نیز بسیار بالا تر خواهد بود. نخ های ابریشم درخشندگی بی نظیری دارند که در هیچ یک از انواع نخ تکرار نخواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله نخ فرش دستباف مراجعه کنید.
بافت فرش دستباف
فرش های دستباف در هر منطقه با سبک خاصی بافته میشوند. نوع نخ های هر منطقه نیز منحصر به همان منطقه است و بر سایر نخ ها ارجحیت دارد. فرش های دستباف ایرانی از دو روش عمده بافت فارسی و بافت ترکی بافته میشوند. بافت ترکی به بافت متقارنی گفته میشود که عمدتا در مناطق آذربایجان مورد استفاده قرار میگیرد. بافت فارسی نیز بافت نامتقارن بوده که در نقاط مختلفی از جمله خوزستان و لرستان مورد بهره برداری قرار میگیرد.
گالری فرش ایران مفتخر است تا تمامی محصولات خود از جمله فرش ها و تابلوفرش های دستباف را به صورت نقد و اقساط، تقدیم به هم میهنان عزیز کند. جهت دریافت مشاوره ی رایگان تلفنی و حضوری و آشنایی بیشتر با این مجموعه به صفحه ی درباره ما مراجعه نمایید.
گره ترکی و گره فارسی با سبک های خاصی اجرا میشوند که پیش زمینه آن چله کشی در هر سبک است. همچنین در هر سبک گره عموما طرح های خاصی نیز اجرا خواهد شد که با مدل گره همخوانی داشته باشد. ممکن است که در یک فرش دستباف از گره ها یا بافت های تلفیقی نیز استفاده شود همانطور که امکان استفاده از چند نوع نخ در یک فرش امکان پذیر، این بافت ترکیبی در نهایت به یک طرح زیبا بدل خواهد شد.
نقش و طرح فرش دستباف
طرح های فرش دستباف ایرانی در 19 دسته اجرا میشود که با بهره گیری از هنر ایرانی و اسلامی به اجرای نقوش میپردازند. در ادامه به معرفی این دسته بندی ها خواهیم پرداخت:
- دسته طرح های مانده از عهد صفویان با عنوان شاه عباسی
- طرح های اسلیمی اصیل ایرانی
- طرح های معماری ایرانی و اسلامی
- طرح ها منقطع یا افشان
- طرح مناظر
- طرح های بندی
- طرح های بته جقه
- طرح درخت
- طرح شکارگاه
- طرح ترکمن
- طرح گلفرنگ
- طرح خشتی
- طرح گلدانی
- طرح ماهی
- طرح محراب
- طرح یک طرفه یا محرمات
- طرح هندسی
- طرح عشایری
- طرح ترکیبی یا تلفیقی
در کنار این دسته های اصلی چند طرح دیگر به صورت فرعی یا تکمیل کننده سایر طرح ها نیز وجود دارد که به معرفی آن ها خواهیم پرداخت:
- طرح طبیعت یا گل و گیاه
- طرح حیوانات مانند اسب، شیر، پلنگ و …
- طرح های مدرن و هنر جهان
چله فرش دستباف
چله فرش دستباف در حقیقت بدنه فرش دستباف است که نقش ها بر آن گره زده میشوند. چله فرش دستباف به دو روش چله کشی فارسی و چله کشی ترکی انجام میگیرد که با انجام آن اجرای گره های فارسی و ترکی میسر میشود. هر کدام از این روش ها ویژگی های خاص خود را دارد که ویژگی هایی را به فرش میبخشد. هر روش چله کشی مزایا و معایبی را دارد که با توجه به نقشه انتخابی مورد استقاده قرار میگیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر از نحوه چله کشی به مقاله چله کشی فرش دستباف مراجعه نمایید.
ابعاد فرش دستباف
فرش های دستباف در چند اندازه استاندارد و عمومی بافته میشود که ابعاد کوچکتر از کوچکترین سایز فرش، قالیچه و کوچکتر از آن پادری نامیده میشود. البته در این بازه ابعاد تابلوفرش دستبافت نیز وجود دارد که در طبقه بندی های متفاوتی گنجانده میشود. ابعاد استاندارد فرش دستباف در بازار به شرح زیر است:
- فرش 12 متری: 4 متر طول در 3 متر عرض
- فرش 9 متری: 5/3 متر طول در 5/2 متر عرض
- فرش 6 متری: 3 متر طول در 2 متر عرض
- فرش 4 متری: 25/2 متر طول در 5/1 متر عرض
- فرش 5/1 متری یا قالیچه: 5/1 متر طول در 1 متر عرض
لازم به ذکر است که این ابعاد برای شکل استاندارد مستطیلی عنوان میشود.
مشخصات یک فرش دستباف استاندارد
با توجه به مطالب گفته شده در بالا مشخصات استاندارد یک فرش دستباف در بازه های عنوان شده، قرار میگیرد. اما در نهایت خرید شما با توجه به نیاز و محل قرارگیری آن فرش دستباف انجام میشود. ابعاد یک فرش دقیقا محلی است که شما تصمیم به استفاده از آن و قرار دادن فرش دستباف دارید. ما بقی ویژگی ها نیز با توجه به بودجه و توانایی مالی شما قابل تغییر و بررسی خواهد بود.